Charakterystyka/ morfologia

Łasica (Mustela nivalis)

Systematyka
rząd: drapieżne (Camivora)
podrząd: łasicowate (Mustelidae)
rodzina: łasica (Mustela)
gatunek: Łasica (Mustela nivalis)

Charakterystyka/ morfologia

Łasica, zwana także łaską, to najmniejszy występujący w Polsce przedstawiciel rzędu ssaków drapieżnych. Samce osiągają 17-28 cm długości i 60-120 gramów wagi, samice są o połowę mniejsze. Tułów ma smukły, giętki. Kończyny są krótkie o owłosionych podeszwach. Ogon jest dość spory, szeroki i puszysty. Sierść krótka i lśniąca koloru czerwonobrązowego na grzbiecie, biały brzuch, granica barwy na bokach nieregularna, cały ogon jest brązowy. Dzięki wężowatym kształtom i krótkim łapom udaje jej się wślizgnąć do każdej mysiej nory. Mało znany jest fakt, że część z naszych łasic zmienia zimą ubarwienie na całkowicie białe. Zmiana koloru futra następuje podczas jesiennego linienia i jest uzależniona głównie od czynników klimatycznych. W warunkach zwartej, długo utrzymującej się pokrywy śnieżnej takie białe łasice są trudniej dostrzegalne przez swoich naturalnych wrogów - lisy, kuny, tchórze, sowy oraz inne ptaki drapieżne. Białe łasice można spotkać w północnej i wschodniej Polsce. Bardzo często mylone są one z gronostajami, pamiętać jednak należy, że gronostaj zarówno w szacie letniej, jak i zimowej, ma czarny koniec ogona, którego nigdy nie posiada łasica.

Biotop/ preferencje pokarmowe

Łasica występuje na całym obszarze naszego kraju, spotkać ją można niemal we wszystkich środowiskach. Preferuje obrzeża lasów, łąki i zarośla, nie stroni także od bliskości człowieka, bytuje w sąsiedztwie miast i wsi, w parkach, ogrodach i w pobliżu zabudowań. Urządza się w gęstwinach, żywopłotach, zaroślach na skraju pola lub lasu, a nawet w ogrodach lub na podwórkach gospodarstw. Prowadzi naziemny tryb życia. Jest zwierzęciem terytorialnym, powierzchnia zajmowana pojedynczego osobnika wynosi zazwyczaj 5-7 ha. Na terenach gdzie występuje dużo pokarmu terytoria mogą być mniejsze (1-3 ha), natomiast tam gdzie zagęszczenie gryzoni jest niskie areał zajmowany przez jedną łasicę może wynosić nawet 15 ha. W poszukiwaniu pokarmu łaska każdej doby pokonuje drogę od 600 do 1500 metrów. Jest to drapieżnik wybitnie wyspecjalizowany w polowaniu na drobne gryzonie (myszy, norniki i nornice) w 83 %, rzadko żywi się innymi małymi zwierzętami. 5% stanowią ptaki, 4% gady i żaby, 8% owady, jaja i średniej wielkości ssaki. Większość swoich ofiar łowi w ich własnych kryjówkach pod ziemią lub pod śniegiem, w norach, pomiędzy kamieniami lub korzeniami. Na wciskanie się do nor gryzoni pozwala łasicy smukłe ciało i wąska głowa (o szerokości zaledwie 2 cm). Niestety, przy swoim wydłużonym kształcie i niewielkich rozmiarach, ciało łasicy charakteryzuje się bardzo niekorzystnym stosunkiem objętości do powierzchni skóry, co powoduje znaczne straty ciepła. Dlatego też dla zrekompensowania strat energetycznych łasica zmuszona jest do wzmożonego żerowania. Dzienne zapotrzebowanie pokarmowe jednego osobnika wynosi około 1/3 masy ciała. Oznacza to, że  jedna łasica w czasie roku jest w stanie zjeść imponującą liczbę ponad 1000 gryzoni. Dzięki dobrze rozwiniętym wszystkim zmysłom łasica polować może przez całą dobę, choć szczyt jej aktywności przypada na świt i zmierzch. Szybkimi, zwinnymi ruchami penetruje wszelkie ukrycia i zakamarki, niejednokrotnie na dłuższy czas znikając pod powierzchnią ziemi lub pod śniegiem. Swoje ofiary zabija jednym silnym ugryzieniem w kark. Dawniej uważano, że ma to na celu przegryzienie tętnicy szyjnej i wyssanie krwi, a samej łasicy przypisywano nadmierną krwiożerczość oraz polowanie dla samej tylko przyjemności zabijania. Stosowany jednak zarówno przez łasice, jak i kuny i tchórze, chwyt za kark ma na celu złamanie kręgów szyjnych ofiary. Po zadaniu ciosu drapieżniki te na chwilę nieruchomieją z zaciśniętymi szczękami, aby upewnić się czy ofiara na pewno nie żyje, i dopiero potem zaczynają pożerać swą zdobycz. Niewykluczone, że przy okazji zdarza się im zlizać kilka kropel krwi, nigdy jednak jej nie wysysają.

Rozwój osobniczy

Ciąża trwa 5-6 tygodni. W jednym miocie samica rodzi od 3 do 12 młodych, którymi opiekuje się z wielką starannością. Miotów może być do 3 rocznie w zależności od ilości występujących gryzoni. Młode przychodzą na świat w gnieździe wyścielonym trawa i liśćmi, umieszczonym pod kupami kamieni lub w korzeniach drzew. Po upływie około dwóch miesięcy od narodzin młode są już zdolne do samodzielnego polowania. Samice urodzone na wiosnę już w lipcu mogą same przystąpić do rozrodu. Żyje od 4 do 7 lat.

Status gatunku

W Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów została zaliczona do kategorii LC (niższego ryzyka). Gatunek chroniony

Przygotowała: Wanda Kula